สวัสดีครับทุกท่าน ปีนี้เป็นปีกระต่าย ที่สำหรับใครหลายคนมองว่าเป็นปีกระต่ายทอง แต่สำหรับผมนั้น ไม่ทันจะเริ่มปี ก็มีงานเข้ามาตลอด จนกระทั่งเวลานี้ที่เข้าสู่ปีกระต่าย งานผมก็ยังเยอะอยู่เหมือนเดิม ลงพื้นที่ตลอด เอาเป็นว่าปีนี้ คือปีกระต่ายไฟสำหรับผมก็แล้วกันครับ
เมื่อปีใหม่ ผมเองได้ไปร่วมกิจกรรมรณรงค์เกี่ยวกับการให้อาหารสัตว์ป่า และการจัดการขยะจากนักท่องเที่ยวที่อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ เพราะที่ผ่านมานั้น ช่วงหน้าเทศกาล หรือวันหยุดยาวๆ มักมีนักท่องเที่ยวเข้าไปท่องเที่ยวเป็นจำนวนมาก และแน่นอน ขยะก็มากขึ้นตามตัว ถึงแม้จะมีการจัดการที่ดี แต่ด้วยปริมาณขยะที่มหาศาล ทำให้สัตว์จำพวกลิง และกวาง คุ้ยเขี่ย และกินขยะเหล่านี้เข้าไป ส่วนผลที่จะเกิดขึ้นตามมานะเหรอครับ ขอบอกว่าตายอย่างเดียวครับ จะช้าหรือเร็วเท่านั้นเอง เพราะขยะเหล่านี้จะเข้าไปอุดตันในกระเพาะ ลำไส้ พวกถุงพลาสติกจะไปขัดขวางการดูดซึมสารอาหาร ร่างกายก็จะค่อยๆ ผอมลง ผอมลงเป็นซากศพเดินได้ พอเราไปผ่าซากกวางบางตัวที่ตายดู พบว่าในกระเพาะมีถุงพลาสติกอัดแน่นเป็นก้อน หนักประมาณสองกิโลกรัม
นับว่าศัตรูตลอดกาลในการทำงานด้านสุขภาพสัตว์ป่าของผมก็คือถุงพลาสติกนี่แหละครับ แต่มิใช่เพียงเท่านี้นะครับ ศัตรูที่น่ากลัวและสำคัญมากกว่าขยะก็คือ กับดักสัตว์ครับ ซึ่งเป็นอุปกรณีที่ใช้ในการจับหรือล่าสัตว์ ผลที่เกิดขึ้นจากการดัก อาจทำให้สัตว์ตายหรือไม่ตายก็พิการได้ เช่น บ่วงแร้ว (บ่วงดักสัตว์) ซึ่งทำด้วยเชือกไนล่อน หรือลวดสลิง สัตว์ป่าเมื่อติดกับดักจะดิ้นด้วยความตกใจ ทุกข์ทรมาน ลักษณะของบ่วงที่ผูกนั้นจะผูกด้วยเงื่อนที่ สัตว์ยิ่งดิ้น หรือยิ่งขยับ บ่วงก็จะยิ่งรัดแน่นขึ้นเรื่อยๆ ช้างหรือกระทิงบางตัว ถูกรัดจนบาดลึกถึงกระดูก หรือบางรายขาขาดเลยก็มี
กับดักอีกชนิดหนึ่งชึ่งถือว่าอันตรายที่สุดทั้งกับสัตว์ป่าเอง และเจ้าหน้าที่หรือชาวบ้านที่เข้าไปในป่าหรือพื้นที่เกษตรกรรมที่ติดกับป่า นั่นก็คือ จั่นห้าว หรือปืนผูกครับ เป็นอุปกรณ์ล่าสัตว์ที่โหดเหี้ยมที่สุด เป็นปืนที่ทำขึ้นเอง โดยใช้เชือกหรือลวดสลิงไปผูกยึดกับไกปืน พอมีสัตว์ป่าเดินมาเกี่ยวกับเชือกหรือลวดสลิงก็จะทำให้ปืนลั่นอัตโนมัติ โดย กระสุนที่ใช้นั้น มีหลายแบบ แบบลูกปลาย เล็กๆ บ้าง หรือเป็นตะกั่วรูปทรงต่างๆ เช่น ทรงกลม รี ลูกบาศก์ หากคนโดนเข้า โชคดีก็พิการครับ ลักษณะความสูงของการวางปืนผูกนั้น สามารถเดาได้ว่าพรานต้องการล่าสัตว์ชนิดใด ซึ่งความสูงในการวางปืนนั้น ขึ้นอยู่กับตำแหน่งของช่องอกหรือหัวใจสัตว์ป่า ถือว่าเป็นจุดตาย หากวางดักหมูป่าก็ต่ำหน่อย หากดักกระทิง วัวแดง ช้างป่า ก็สูงขึ้นตามลำดับ
ครั้งหนึ่งผมได้รับแจ้งว่ามีหมีถูกปืนผูกยิง เพราะเจ้าหน้าที่ได้ยินเสียงปืนลั่นหลายนัด แล้วได้ยินเสียงหมีร้องด้วยความเจ็บปวด พวกเราจึงรีบที่จะเข้าไปช่วย พื้นที่ตอนนั้นเป็นป่าทึบ มองไปข้างหน้าเห็นพื้นที่ป่ากระจัดกระจาย ได้กลิ่นคาวเลือด คาดว่าหมีคงยังมีชีวิตอยู่ จะพยายยามเข้าไปหา แต่มีอะไรบางอย่างดลใจให้ผมหยุด และก้มมองขาที่กำลังจะก้าวเดิน สิ่งที่ผมเห็นต่อหน้ามันทำให้ผมเข่าอ่อน ตัวสั่น น้ำตาไหล เพราะสิ่งที่เห็นอยู่ตรงหน้าคือ จั่นห้าวที่วางเรียงรายอย่างไม่เป็นระเบียบอยู่หลายกระบอก โดยนายพรานใช้ใบไม่ กิ่ง
ไม้ และท้องของกาบกล้วยป่าที่โค้งๆ ปิดลวดสลิงไว้ หากผมก้าวเดินต่อเพียงก้าวเดียว ชีวิตผมอาจไม่มีวันนี้เลยหละครับ เจตนาของผู้ที่วางกับดักมีเป้าประสงค์เดียวคือ เอาตายเท่านั้นครับ
เล่าแล้วเครียด แต่มันก็เกิดขึ้นจริงๆ เห็นที่อาจจะต้องมีการสนธิกำลังกันระหว่างทหาร ตำรวจ เจ้าหน้าที่ป่าไม้ เข้าไปสำรวจ และเก็บกู้ อุปกรณ์เหล่านี้ เพราะสิ่งเหล่านี้ไม่มีวันหมดอายุ จะมีก็แต่วันลั่นเท่านั้น เพียงแต่ว่ามันจะลั่นใส่ใครเท่านั้นเอง…..สวัสดีครับ
น่าสงสารโลกที่มีแต่ความ”อยาก”เป็นสรณะ…แท้ๆ