ดอกสร้อย ร้อยคุณค่าสมุนไพรไทย
คำไทย
๏ คำเอ๋ยคำไทย
คำแสดใช้เรียกบ้างบางถิ่นฐาน
ดอกชมพูพู่เกสรฟ้อนวันวาร
แก้มกลีบหวานปานแฉล้มแก้มพธู
ยาบำรุงร่างกายในชั้นเด็ด
เปลือกเมล็ดย้อมผ้าอาภรณ์หรู
เรียกคำแงะหมากมองท้องถิ่นรู้
เรียกส้มปูอยู่สุรินทร์คำถิ่นเอย ๚ ๛
____________‘สัจภูมิ ละออ’
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Bixa orellana L.
ชื่อวงศ์ : BIXACEAE
ชื่ออื่น : หมากมอง มะกายหยุมแสด ส้มปู้ คำเงาะ คำแงะ คำแฝด คำแสด ชาด
ลักษณะทั่วไป : ไม้ยืนต้นขนาดเล็ก ใบเดี่ยวรูปหัวใจ ปลายใบยาวแหลม ดอกออกเป็นช่อ ช่อหนึ่งๆ มีดอกย่อย ๕-๑๐ ดอก กลีบรองดอกเล็ก ๕ กลีบ สีเขียว สีขาว หรือสีขาวอมชมพู แยกจากกัน รูปไข่ มีขนละเอียดคลุม ผลสีแดงรูปไข่ ปลายแหลมมีขนหยาบสีแดงปกคลุมตลอด
สรรพคุณ : ดอกคำไทยเป็นยาบำรุงน้ำเหลืองและเลือดให้บริบูรณ์ แก้เลือดจาง เป็นยาต้มสำหรับผู้หญิงอยู่ไฟ บำรุงร่างกาย บำรุงหัวใจและบำรุงปอด