โคกกระสุน เจ็บแท้ แต่เพิ่มกระสุน โดย “พี่ต้อม”
ชื่อวิทยาศาสตร์ Tribulus terrestris Linn.
ชื่อวงศ์ Zygophyllaceae
ชื่ออื่นๆ หนามกระสุน หนามดิน
ลักษณะทั่วไป ไม้ล้มลุก ทอดเลื้อยไปตามผิวดิน ใบเป็นใบประกอบแบบขนนก เรียงตรงข้าม ดอกเดี่ยวออกเป็นช่อสั้น กลีบดอกสีเหลืองสด ผลแห้งแตกได้ เปลือกแข็ง มีหนามแหลม
การขยายพันธุ์ ใช้เมล็ด
โคกกระสุน กาบินหนี ของดีใต้หนามแหลม
โคกกระสุนเป็นสมุนไพรที่ร้านขายยาไทยในอดีตจะขาดเสียไม่ได้ ถือว่าเป็นสมุนไพรพื้นฐานของหมอยาภาคกลาง ถ้าไม่รู้จักโคกกระสุนก็ไม่ต้องเรียกว่าหมอกันแล้ว โคกกระสุนจะอยู่ในตำรับยาแก้กษัย แก้ปัสสาวะพิการ แก้ไตพิการ โดยทั่วไปหมอยาไทยไม่นิยมพูดถึงเรื่องการใช้เป็นยาบำรุงกำลังมากนัก เนื่องจากมีแนวคิดว่าถ้าสุขภาพดีกำลังก็จะดีเอง จึงเน้นการบำรุงธาตุเสียมากกว่า และมีความเชื่อว่าการแพทย์แผนไทยมาพร้อมกับพุทธศาสนาที่มีท่านชีวกโกมารภัจน์เป็นบรมครูผู้ถ่ายทอดความรู้ทางการแพทย์ให้กับพระสงฆ์ เพื่อให้ท่านได้ดูแลกันเองเวลาอาพาธ ดังนั้นในคัมภีร์แพทย์แผนไทยจึงไม่พบยากำลังหรือยาเพิ่มสมรรถภาพทางเพศแต่อย่างใด
โคกกระสุนในมิติของยาพื้นบ้านนั้น เป็นยาที่เชื่อกันว่าดีมากสำหรับการรักษาโรคเกี่ยวกับทางเดินปัสสาวะและบำรุงไต ทั้งยังใช้รักษาอาการหย่อนสมรรถภาพทางเพศ กระตุ้นกำหนัด ในสมัยก่อนที่พ่อเม่าพาไปหาหมอยา พบว่าหลายท่านตากต้นโคกกระสุนไว้ใช้ สอบถามได้ความว่าเอาไว้ใช้ต้มกินบำรุงไต แก้กษัย แก้ปวดเมื่อย นอกจากนี้ยังเก็บเมล็ดโคกกระสุนตากแห้งไว้เพื่อทำเป็นยาลูกกลอนกินบำรุงร่างกาย เชื่อว่าจะทำให้รู้สึกเป็นหนุ่มขึ้น มีกำลังวังชาหายเหนื่อยล้า สำหรับคนที่อ่อนเพลียไม่มีเรี่ยวแรง ท่านจะให้ใช้กาบินหนี กำลังวัวเถลิง กำลังเสือโคร่ง เครือเขาแกบ ต้มกิน ซึ่งพ่อเม่าและหมอยาในยุคนั้นชอบอำพรางชื่อสมุนไพร โดยเรียกโคกกระสุนในตำรับยาว่า กาบินหนี
เมื่อได้สืบค้นข้อมูลเกี่ยวกับโคกกระสุน ก็พบว่าในอินเดียมีการใช้โคกกระสุนมากกว่าบ้านเรามาก และใช้ในสรรพคุณเดียวกันคือ เป็นยาขับปัสสาวะ เพิ่มสมรรถภาพทางเพศ ส่งเสริมระบบสืบพันธุ์ โดยช่วยบำรุงน้ำอสุจิในผู้ชาย ทั้งนี้มีผลการวิจัยที่ยืนยันสรรพคุณดังกล่าวคือ โคกกระสุนมีฤทธิ์ขับปัสสาวะ ต้านการเกิดนิ่วในทางเดินปัสสาวะ กระตุ้นการไหลเวียนของโลหิต เพิ่มสมรรถทางเพศในสัตว์ทดลอง ช่วยเสริมสร้างร่างกาย เป็นต้น
โคกกระสุนเป็นวัชพืชที่เรียกร้องความสนใจได้ด้วยหนามแหลมรอบตัวของผล ที่คอยซุ่มตำเท้าหรือยางรถจักรยาน เจ็บอย่าบอกใคร…จนอารมณ์เสียทุกครั้งที่เจอ แต่เมื่อได้รู้จักสรรพคุณของโคกกระสุนแล้ว หวังว่าทุกคนคงจะยิ้มออกเมื่อพบสมุนไพรชนิดนี้ 
ตำรับยา
ยารักษาอาการหย่อนสมรรถภาพ
เมล็ดแก่ตากแห้งบดเป็นผง กินครั้งละประมาณ ๑ ช้อนชากินกับน้ำผึ้ง ๒ เวลา เช้า-เย็น
ยาบำรุงไต แก้ปวดเมื่อย อ่อนเพลียเรื้อรัง
โคกกระสุนทั้งห้า ๑ กำมือ ต้มกับน้ำ ๓ แก้ว ต้มให้เหลือน้ำ ๑ แก้ว แล้วกรองเอาแต่น้ำยา ดื่มครั้งละครึ่งแก้ว วันละ ๒ ครั้ง ก่อนอาหาร เช้า-เย็น
ยาแก้ปัสสาวะขัด
โคกกระสุนทั้งห้า หญ้าแพรกทั้งห้า อ้อยดำทั้งห้า แห้วหมูทั้งห้า ต้ม ๓ เอา ๑ กินครั้งละครึ่งแก้ว วันละ ๓ เวลา
